Demianowska Jaskinia Lodowa jest częścią systemu Jaskiń Demianowskich, których położenie znajduje się na słowackiej części Niżnych Tatr. Dokładnie usytuowana jest ona w dolnej części Doliny Demianowskiej, w zachodnich stokach Demianowskiej Góry i Kurence. Znana jest ona od bardzo dawna, uważa się, że pierwsza pisemna wzmianka o otworach jaskiń w Dolinie znajduje się w dokumentach Ostrihomskiej kapituły z 1299 roku. Nie jest jednak dokładnie określone, której jaskini dana wzmianka dotyczy. Pierwszą oficjalną informacją na temat „jaskinia lodowa Słowacja” należy uznać opis pochodzący z roku 1672, którego autorem jest J. P. Hain. Jaskinię do zwiedzania udostępniono w latach 1950-1952, kiedy to uznano, że jej zalodzona i stroma część jest bezpieczna do zwiedzania. Wówczas zainstalowano tam nawet oświetlenie elektryczne. Niewłaściwe prace naruszyły jednak mikroklimat miejsca, dlatego w latach 1953-1954 wykonano kolejne, które miały zabezpieczyć odtworzenie lodowych form jaskini. Obecnie trasa turystyczna jest otwarta dla odwiedzających, jej całkowita długość wynosi 650 metrów (całą długość jaskini określa się na 2 445 m, jej deniwelacja sięga 57 m) oraz różnicę poziomów -48 m.
Przygotuj się do zwiedzania
Jaskinia lodowa na Słowacji to pomysł na zwiedzanie z głową. Dokładnie należy przygotować się na różnice temperatur, które są całkowicie inne na zewnątrz i wewnątrz jaskini. Warto zabrać ze sobą cieplejsze okrycie wierzchnie, nawet rękawiczki, szaliki oraz czapki. Temperatura w środku miejsca lodowa jaskinia Słowacja waha się bowiem w granicach 0 do 5,7 stopnia Celsjusza. Obuwie zwiedzających powinno być sztywne, najlepiej za kostkę. Proponujemy również odziać się w długie skarpetki. Przed wejściem warto również dobrze odpocząć, aby odpowiednio móc aklimatyzować się wewnątrz. Wysokość podejścia od parkingu wynosi 90 metrów, a trasa od parkingu do jaskini wynosi 600 m, czyli koło 20 minut spacerem. Zwiedzanie całego obiektu trwa 45 minut.
Zakazy na terenie Demianowskiej Jaskini Lodowej:
zakaz dotykania urządzeń elektrycznych, które znajdują się na terenie jaskini,
zakaz wprowadzania psów oraz innych zwierząt,
zakaz jedzenia i picia na trasach turystycznych,
zakaz dotykania i niszczenia nacieków jaskiniowych,
zakaz palenia wyrobów tytoniowych i elektronicznych na terenie jaskini,
zabronione jest schodzenie ze ścieżki turystycznej,
zakaz śmiecenia na terenie całego obiektu.
Położenie jaskini
Obiekt ten, jak już wcześniej wspomniano, znajduje się w dolnej części Doliny Demianowskiej, na północnej stronie Tatr Niskich. Słowacja jaskinia lodowa mieści się na terenie Rezerwatu Przyrody Dolina Demianowska, na terenie Parku Narodowego Tatry Niskie. Obiekt mieści się w powiecie Liptowski Mikulasz, w województwie Zilinskim.
Najłatwiejszy dostęp do jaskini
Z parkingu samochodowego wejście do jaskini jest widoczne. Około Kamiennej Chaty zwiedzający ujrzą leśną drogę, której długość została wyznaczona na około 600 metrów. Po drodze widnieją dwa miejsca na odpoczynek. Długość tą turyści przejdą na pieszo w około 20 minut.
Dojazd samochodem do lodowej jaskinii na Słowacji – z Liptowskiego Mikulasza, w stronę ośrodka narciarskiego „Jasna”, około 10 km.
Najbliższy jaskini przystanek komunikacji publicznej – Dolina Demianowska, Jaskinia Lodowa. Turyści dotrą tutaj za pomocą autobusu, który ma określony plan jazdy – łatwo można znaleźć go w Internecie.
Warunki panujące w jaskini
Obiekt ten powstał w środkowotriasowych, ciemnoszarych wapieniach. Korytarze jaskini rozwinięte zostały wzdłuż szczelin tektonicznych. Zostały one poszerzone, skutkiem tego było przepływanie podziemnego potoku Demianowka. Także niektóre górne części jaskini zostały wytworzone i ukształtowane poprzez działanie wód bocznego ramienia potoku Demianowka, które do jaskinia Słowacja lodowa dostawały się z przyległej Jaskini Dvere oraz Nowej Jaskini w Baste.
Wstępne korytarze obiektu opadają od wejścia do głębokości około 40-50 metrów, dlatego właśnie warto przygotować się na delikatnie strome zejścia. Całość Jaskini Lodowej przez wszystkie lata rozwinęła się aż na trzech poziomach. Jej komory i korytarze mają w większości kształt owalny, co wskazuje na modelowanie jej ścian poprzez rzekę, która płynęła pod ziemią i wpływała lub swoje miejsce znalazła w Jaskini Lodowej. Kształt części pomieszczeń został jednak zmieniony, czego skutkiem były zwaliska oraz erozja mrozowa. W dolnych częściach jaskini, zwiedzający zaobserwują nagromadzenie się lodu. Występuje on na tym terenie w formie stalaktytów oraz stalagmitów, a także w formie nagromadzeń na spągu. Warunki na powstanie lodu były naturalne. Nastąpiło to dzięki zasypaniu niektórych otworów obiektu, w wyniku procesów zboczowych, wskutek czego ograniczone zostały wymiany powietrza pomiędzy powierzchnią a wnętrzem Jaskini Demianowskiej. W wychłodzonych korytarzach i pomieszczeniach jaskini woda, która się do niej dostaje, naturalnie zamarza, dlatego właśnie turyści zaobserwują lód.
W jaskini wszystko odbywa się więc drogą naturalną, jedyną, zaobserwowaną, działalnością człowieka wewnątrz jest zabarwienie nacieków na ścianach korytarzy na szaro i czarno. Stało się tak, ponieważ w dawnych czasach ludzie udawali się do tego miejsca oraz zwiedzali go przy pomocy kaganków, smolnych pochodni oraz lamp benzynowych. To właśnie dym, który był przez nie wytwarzany, osadził się na naciekach i stąd zostały one zabarwione.
Wilgotność względna powietrza w jaskini wynosi od 92 do 98 %, temperatura w częściach zalodzonych oscyluje w okolicach 0 stopni Celsjusza. W miejscach znajdujących się nieco dalej otworu wejściowego na termometrach ujrzymy od 1,3 do 5,7 stopni Celsjusza.
W wielu miejscach zachowana została naturalna, pierwotna szata naciekowa jaskini, której pod żadnych pozorem nie należy dotykać, niszczyć, naruszać.
Na terenie obiektu zaobserwowano dotychczas 8 gatunków nietoperzy, które turyści będą mogli podczas odwiedzani zobaczyć w swoim naturalnym środowisku, jeżeli przypisze im szczęście. Jaskinia jest przykładowo największym, najczęstszym oraz najważniejszym miejscem zimowiska mroczka pozłocistego.